Μπορώ να καταλάβω τι φταίει μόνο από τον πόνο που νιώθω?
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σε παγκόσμιο επίπεδο η αυξημένη χρήση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωση του κοινού πάνω σε προβλήματα υγείας. Τα αποτελέσματα είναι κυρίως θετικά με τους παρόχους υγείας να προσφέρουν περισσότερες πληροφορίες προς το ευρύ κοινό. Κατά αυτό τον τρόπο περισσότερα άτομα λαμβάνουν γνώση σχετικά με διαδικασίες πρόληψης προβλημάτων υγείας, συμπεριφορές που προάγουν την ποιότητα ζωής, όπως η άσκηση, η διατροφή και η προληπτική χρήση διαγνωστικών ελέγχων σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Παρόλα αυτά, συχνά παρατηρούνται και λιγότερο θετικές προεκτάσεις μέσα από τη χρήση των πληροφοριών. Η γρήγορη δυνατότητα που παρέχεται σήμερα να αναζητήσουμε μέσα από μία μηχανή αναζήτησης ή ακόμα και μέσα από τις νέες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης την απάντηση για το τι σημαίνουν οι αλλαγές στο σώμα μας μπορεί να μας καθησυχάσει προσωρινά και να αποφύγουμε την λήψη μιας έγκαιρης και ακριβούς διάγνωσης για το πρόβλημα που μας απασχολεί.
Ένα παράδειγμα αποτελεί η τάση να αποδίδεται σε κάθε περιοχή του σώματος μία διάγνωση με βάση την περιοχή των συμπτωμάτων. Ενδεικτικά, ο πόνος στη μέση ή στον αυχένα συχνά αποδίδονται σε μία «κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου», ο πόνος στον ώμο ως «τενοντίτιδα υπερακανθίου», ενώ ο πόνος στο σε αρθρίτιδα ή σε προβλήματα μηνίσκων.
Στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Με βάση σειρά μελετών τα τελευταία χρόνια έχει διαφανεί πως ο πόνος που βιώνουμε είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που δε σχετίζεται πάντα, στο βαθμό που πιστεύουμε, με τοπικά προβλήματα σωματικών ιστών. Ο πόνος σχετίζεται επίσης με μικρές μεταβολές που γίνονται σε διάφορες λειτουργίες του νευρικού μας συστήματος, με αντιλήψεις, με κοινωνικούς παράγοντες, με ελλιπή ενημέρωση, με κοινωνικές παραμέτρους και με συνθήκες διαβίωσης. Κατά αυτό τον τρόπο η αντιμετώπιση του πόνου αποτελεί μία εξειδικευμένη διαδικασία, που θα πρέπει να σχεδιάζεται ειδικά για κάθε άτομο, πολλές φορές μέσα από τη συνεργασία διαφορετικών ειδικοτήτων.
Παρόλα αυτά τοπικά προβλήματα σωματικών δομών εξακολουθούν να συνεισφέρουν σε αυτό που ονομάζεται ως η εμπειρία του πόνου. Εδώ όμως θα πρέπει να σημειωθεί πως πολλαπλά ιστικά προβλήματα μπορούν να προκαλούν παρόμοια συμπτώματα. Για παράδειγμα, ο πόνος στον ώμο μπορεί να σχετίζεται με κάποια τενοντίτιδα τοπικά, μπορεί όμως να αποτελεί και μέρος συμπτωματολογίας από την περιοχή του αυχένα. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις η συμπτωματολογία μπορεί να αφορά παθολογία εσωτερικών οργάνων που «αντανακλά» ή πιο σωστά αναφέρεται στην περιοχή του ώμου. Κατά αυτό τον τρόπο η ανάγκη πρόσβασης σε ιατρικές διαγνωστικές υπηρεσίες εξακολουθεί να αποτελεί μονόδρομο για την προαγωγή υγείας μέσα από μία ταχεία, ασφαλή και αποτελεσματική διαδικασία.
Παράλληλα ο ρόλος της φυσικοθεραπείας είναι τεκμηριωμένος για την αντιμετώπιση προβλημάτων πόνου μέσα από διαδικασίες:
- Επεξήγησης των μηχανισμών πόνου προς τον ασθενή. Ο πόνος αποτελεί μέρος της ζωής μας και μπορεί υπό προϋποθέσεις να έχει θετικές προεκτάσεις για την επιλογή μιας θετικής συμπεριφοράς που συνδέεται με εξέλιξη και επίλυση προβλημάτων.
- Ενθάρρυνσης της δραστηριοποίησης του ατόμου μέσα από ειδικά σχεδιασμένες διαδικασίες σωματικής κίνησης και άσκησης για τη μείωση των συμπτωμάτων και την αποφυγή σύνδεσης του πόνου με τη φυσική δραστηριότητα.
- Ομαλοποίησης ιστικών προβλημάτων που συνδέονται με την συμπτωματολογία του ατόμου μέσα από θεραπευτικές τεχνικές που προάγουν την κίνηση. Παθητικές διαδικασίες που δεν συνδυάζονται άμεσα με εκμάθηση νέων ευεργετικών συμπεριφορών ή δεν συμβάλλουν σε διαδικασίες ατομικής διαχείρισης του προβλήματος από την πλευρά του ασθενή παρουσιάζουν χαμηλή και παροδική θεραπευτική αξία.
- Εκπαίδευσης προληπτικών συμπεριφορών για την αποτροπή υποτροπής και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.